Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Osmunda regalis

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Erbo-dóu-matelot

Osmunda regalis

Osmundaceae

Noms en français : Fougère royale, Osmonde royale.

Descripcioun :
L'erbo-dóu-matelot trachis dins li relarg séusous de Prouvènço. Es un grand féuse que pòu faire fin qu'à dous mètre d'aut. Li foundo soun longo e d'un vert clar. D'ùni porton en bout li soro, e alor soun soun mai torso e sarrado.

Usanço :
Pèr F. Mistral, bessai sarié estado utilisado, emé l'erbo-de-la-routo, contro lou mau-de-terro (escourbut-TDF). Emé la racino se fasié uno poumado contro li macaduro. Tambèn la racino ajudo à pissa, es astringènto e purgativo.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Osmunda
Famiho : Osmundaceae


Ordre : Osmundales

Coulour de la flour : Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Vo
Jun à avoust

Liò : Riéu - Sourgènt - Tourbiero - Roucas bagna
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Osmunda regalis L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
C
ges
ges
ges

Agrostemma githago & Osmunda regalis

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-dóu-matelot emé uno autro planto

fotò